امتناع والدین از نگهداری فرزند
- نوشته شده در سه شنبه 23 اسفند 1401 ساعت 17:33
- | ارسال نظر
حضانت فرزند مسئله ای جدا از قیومت و ولایت می باشد. در حقیقت حضانت یعنی تعلیم و تربیت، نگهداری و مراقبت روحی، جسمی، مادی و معنوی فرزندان.
حضانت فرزند پس از طلاق با چه کسی است؟
حضانت فرزند وظیفه ای می باشد که قانون جهت نگهداری و مراقبت از کودک به پدر و مادر سپرده است. در واقع حضانت گونه ای سرپرستی می باشد که بر اساس ماده ۱۱۶۸ قانون مدنی هم به عنوان وظیفه والدین و هم به عنوان حق آن ها مشخص گردیده است. حضانت فرزندان پس از طلاق با یکی از والدین خواهد بود. این وظیفه متناسب با سن و جنسیت فرزند بر عهده ی پدر یا مادر قرار می گیرد. پس از طلاق والدین حق حضانت کودک بر طبق ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی تا پایان سن 7 سالگی به عهده مادر است، پس از این دوره و تا سن بلوغ، پدر حضانت فرزند را بر عهده می گیرد. سن بلوغ برای پسران 15 سال قمری و برای برای دختران 9 سال می باشد.
حضانت فرزند پس از فوت یکی از والدین
حضانت فرزند پس از فوت پدر: مطابق ماده 1171 قانون مدنی، حضانت فرزند در صورت فوت یکی از والدین با شخصی می باشد که زنده است. اگر متوفی پدر باشد و برای وی قیم انتخاب نموده باشد، همچنان حضانت کودک با مادر است، مگر اینکه که مادر رد صلاحیت گردیده باشد.
لازم به ذکر است که در صورت زنده بودن پدر فقط ولایت با وی است، ولی حضانت با مادر می باشد. اگر مادر ازدواج کند، حق حضانت از وی در این حالت سلب نمی گردد.
حضانت فرزند پس از فوت مادر: بر اساس ماده 1171 قانون مدنی حضانت کودک پس از فوت یکی از والدین وی بر عهده دیگری خواهد بود. در این حالت نیز حضانت کودک پس از فوت مادر با پدر وی است.
حضانت کودک در صورت نبود پدر و مادر
برخی از فقها و دکترین حقوق حضانت کودک را در این حالت به اجداد وی می سپارند. نکته ی جالب توجه این است که این اجداد مقدم بر برادران هستند. شایان ذکر می باشد که میان اجداد پدری و مادری تفاوتی وجود ندارد. چنانچه کودک اجدادی نداشته باشد، حضانت وی به دیگر ورثه انتقال می یابد. همچنین برخی از حقوقدانان برجسته و اکثر فقها حضانت طفل را در این حالت بر عهده نزدیکان و اقربای وی گذاشته اند.
بطور کلی حضانت فرزند دختر و پسر پس از فوت پدر و مادرشان با جد پدری خواهد بود. چنانچه جد پدری در قید حیات نباشد، حضانت کودک با فردی است که پدر بزرگ وی به عنوان وصی تعیین کرده باشد.
لازم به ذکر است که در صورت زنده بودن جد پدری، پدر نمی تواند برای کودک وصی تعیین نماید.
آیا والدین می توانند از حضانت و نگهداری فرزندشان خودداری کنند؟
مطابق ماده ۱۱۷۲ قانون مدنی هیچ یک از والدین در مدتی که حضانت کودک با آنها می باشد، حق خودداری از نگهداری وی را ندارند. در صورت خودداری پدر و مادر از حضانت، قاضی به درخواست قیم یا آشنایان کودک حضانت فرزند را با توجه به شرایط زوجین و کودک به یکی از والدین الزام می کند. در صورت امکان پذیر یا مؤثر نبودن الزام دادگاه حضانت را به خرج پدر تامین می نماید. در صورت فوت پدر دادگاه حضانت را به خرج مادر تأمین خواهد نمود. اگر پدر و مادر، حضانت کودک را نپذیرند بنا به صلاح دید دادگاه سرپرستی کودک به بهزیستی سپرده خواهد شد. در حقیقت جهت تامین نیازهای مادی و معنوی کودکان و نوجوانان سرپرستی افراد فاقد سرپرست یا بد سرپرست به سازمان بهزیستی کشور سپرده می شود.